PRZEMYŚL Kościół franciszkanów

Pierwszy, gotycki kościół franciszkanów w Przemyślu pochodził z wieku XIV, a może nawet XIII, z czasów gdy rządzili tu ruscy książęta. Klasztor założono prawdopodobnie w roku 1378, już po ponownym przyłączeniu Przemyśla do Polski, co nastąpiło po roku 1370. Obecny kościół franciszkanów rozpoczęto w połowie XVIII stulecia – aby go zbudować, gotycką świątynię rozebrano.
Budowa trwała niemal 30 lat /1754 – 80/ – kończono ją już po I rozbiorze, a więc pod panowaniem austriackim. Wzniesiono trzynawowy bazylikowy korpus o trzech przęsłach oraz prezbiterium, niewiele węższe od nawy, także trzyprzęsłowe, zamknięte trójbocznie. Wzdłuż nawy powstały kaplice, nad którymi wykonano empory, zamknięte ozdobnymi drewnianymi kratami.
O ile architektura kościoła nosi cechy późnego baroku, to wnętrze jest już wyraźnie rokokowe. Mimo pilastrowych podziałów ścian i wydatnego belkowania o charakterze barokowym, we wnętrzu dominują rokokowe malowidła /pędzla Stanisława Stroińskiego i jego uczniów: Gartnera i Kłosowskie-go/ oraz rokokowa rzeźba – dzieła twórców ze „szkoły lwowskiej”. Warto przy tej okazji dodać, że w drugiej połowie XVIII wieku we Lwowie działało około pięćdziesięciu uzdolnionych rzeźbiarzy, a kilku z nich prezentowało europejski, a może nawet światowy poziom. Dzieła znakomitych warsztatów lwowskich odnaleźć można także w Ziemi Sandomierskiej czy nawet na Podlasiu – nic więc dziwnego, ze podziwiać je można we wcale nie odległym od Lwowa Przemyślu.
Twórcą ołtarza głównego jest Piotr Polejowski, choć niektóre postaci rzeźbił jego brat, Maciej. Interesująca jest również ambona, zwieńczona wy-rzeźbiona przez Piotra Polejowskiego figurą św. Franciszka przemawiającego do ptaków. Nie mniej ciekawymi przykładami snycerki są ołtarze boczne, or-gany czy nawet ramy obrazów.
Fasada kościoła zamyka widok z rynku. Jej środkowa część zwieńczona jest falistym szczytem; boki zamykają dwie wieże, których hełmy „uproszczono” po roku 1864. Kościół usytuowany jest na dość stromym stoku, toteż fasada posiada wysoki cokół i poprzedzona jest dwuramiennymi schodami. Balustradę podestu zdobią trzy posągi dłuta innego lwowianina – Fabiana Fesingera: Matka Boska oraz święty Idzi i święty Antoni