RODAKI, gmina Klucze, powiat olkuski, województwo małopolskie

RODAKI, gmina Klucze, powiat olkuski, województwo małopolskie.

Wieś leży przy drodze z Zawiercia do Olkusza. Co do genezy nazwy brak pewności, są tylko hipotezy. W dokumentach pojawia się w roku 1398 jako Rodak, a w latach 1470-80, już w liczbie mnogiej: Rodaky.

W XIV wieku Rodaki, leżące w parafii Chechło, stanowiły dobra monarsze. Od roku 1325 podobno nadano je (wraz z kluczami i Ogrodzieńcem) cześnikowi Włodkowi. Długosz zapisał w Liber Beneficiorum, że stanowią własność Salomona i Piotra Łabędziów. Wieś wchodziła w obręb parafii w Chechle. W roku 1581 Rodaki należały do Bonera. Dwadzieścia lat później, w roku 1601, powstał tutaj kościół, stojący do dzisiaj, a będący wówczas filialnym w stosunku do świątyni parafialnej w Chechle. Filialnym jest też i obecnie, a to za sprawą zupełnie nowego, murowanego kościoła, zbudowanego w 2. połowie minionego stulecia.

Ksiądz Wiśniewski w swych publikacjach pominął kościół w Rodakach. Dlaczego? Sam to wyjaśnia przy opisie kościoła w Chechle: Z Chechła jechałem do Ogrodzieńca przez wieś Rodaki, w której stoi drewniany, oryginalny kościół św. Marka. Był zamknięty…

Kościół św. Marka zachował się od czasów budowy bez większych zmian. Tworzy go prostokątna nawa i węższe od niej, także prostokątne prezbiterium. Nakrywa je wspólny, jednokalenicowy dach o czterech połaciach. Do północnej ściany prezbiterium dostawiona jest zakrystia – dach nad nią jest przedłużeniem północnej połaci dachu znad prezbiterium. Do północnej ściany nawy przylega kruchta, a przestrzeń między zakrystią i kruchtą wypełniają soboty, nakryte pulpitowym dachem, podpartym słupkami. Kościół ma konstrukcję zrębową, okrytą szalunkami z desek. Nad gontowym dachem góruje wieżyczka na sygnaturkę – ośmioboczna, nakryta gontowym, baniastym hełmem. Najbardziej oryginalne jest rozwiązanie zachodniej fasady kościoła. Zachodnia połać dachu, wysunięta poza lico elewacji o ponad półtora metra, podparta jest rysiami – wspornikami umieszczonymi na przedłużeniu ścian: północnej i południowej. W górnej części elewacji znajdują się dwa małe okienka, doświetlające wnętrze nawy, a raczej chór muzyczny. Poniżej okienek na osi elewacji zamocowana jest kapliczka-wykusz, stanowiąca obudowę obrazu. Do nawy, oświetlonej jeszcze dwoma oknami w ścianie południowej, prowadzą dwa wejścia: poprzez kruchtę od strony północnej i bezpośrednio drzwiami – od południa Kościół nie ma przybudowanej wieży. Obok stoi osobna dzwonnica z XVIII lub XIX wieku. We wrześniu 2006 rozpoczął się remont starego kościółka. Wymieniono gont na dachach, a po zdjęciu starych szalunków, wymieniono także uszkodzone belki zrębu. Prace remontowe  mają być kontynuowane.