13. WAWEL Kaplica Zygmuntowska – Wnętrze

Wnętrze kaplicy oparte jest na planie kwadratu, co zdaniem humanistów było formą architektonicznie najdoskonalszą, zawierającą w sobie też treści filozoficzno-religijne.
Ściany ukształtowane zostały na podobieństwo łuków triumfalnych. W ścianie wschodniej łuk środkowy obejmuje ołtarz, w ścianie południowej stallę tronową (w której po 1587 roku umieszczono płytę nagrobną Anny Jagiellonki), a w ścianie zachodniej nagrobek fundatora. W latach 1574-75 ścianę zachodnią przebudowano, podnosząc wyżej posag Zygmunta I, aby umieścić pod nim pomnik Zygmunta Augusta.
Po obu stronach łuków środkowych ustawione są w niszach posagi świętych, a nad nimi w kolistych medalionach umieszczono płaskorzeźby Ewangelistów. Pilastry oddzielające przęsła, partie cokołowe oraz łuki stanowiące podstawę bębna, pokryte są bogatą dekoracją. Są tam ornamenty roślinne, groteski, a także sceny mitologiczne o treściach tak świeckich, że aż budzi podziw odwaga twórcy i wyrozumiałość ówczesnych władz Kościoła.
Kolisty od wewnątrz bęben, wsparty jest poprzez belkowanie na spłaszczonych łukach o trójdzielnych formach i tak zwanych „żagielkach” — trójkątnych wycinkach powierzchni kulistej. W bębnie okrągłe otwory okienne doświetlające wnętrze.
Kopuła o konstrukcji żebrowej udekorowana jest osiemdziesięcioma rozetami, umieszczonymi w kasetonach. Każda z rozet jest inna, mimo zachowania podobnej pięciolistnej formy. Na kopule oparto latarnię przykrytą sklepieniem, gdzie wokół stanowiącej zwornik głowy aniołka znajduje się wykuty napis „Bartholo Florentino Opifice„, co znaczy: „twórca Bartłomiej Florentyńczyk„. Jest to przejaw poczucia własnej wartości artysty, stanowiący dowód wysokiej pozycji społecznej twórców w okresie Renesansu, tak różnej od anonimowości artystów średniowiecznych.
Niezwykle ważna rolę pełni w kaplicy światło. Okrągłe okna jakie wykona-no w bębnie, znacznie większe od stosowanych we Włoszech, dowodzą o uwzględnieniu mniejszego w naszej szerokości geograficznej nasłonecznienia. Niestety brak zamurowanych później trzech okien powoduje zmniejszenie plastyczności dekoracji ścian wschodniej i zachodniej. Padające z latarni światło, wzdłuż żeber na kształt promieni, zmniejsza swe natężenie wraz z poszczególnymi rzędami kasetonów, podkreślając odwołującą się do Nieba symbolikę kopuły. Kolorystyka wnętrza oparta jest na jasnej szarości piaskowca będącego tłem i łagodnej, ciepłej czerwieni węgierskiego marmuru, z którego wykonane są posagi.

Wnętrze kaplicy oparte jest na planie kwadratu, co zdaniem humanistów było formą architektonicznie najdoskonalszą, za­wierającą w sobie też treści filozoficzno-religijne.

Ściany ukształtowane zostały na podobieństwo łuków triumfalnych. W ścianie wschodniej łuk środkowy obejmuje ołtarz, w ścianie połud­niowej stallę tronową (w której po 1587 roku umieszczono płytę nagrobną Anny Jagiellonki), a w ścianie zachodniej nagrobek fundato­ra. W latach 1574-75 ścianę zachodnią przebudowano, podnosząc wyżej posag Zygmunta I, aby umieścić pod nim pomnik Zygmunta Augusta.

Po obu stronach łuków środkowych ustawione są w niszach posagi świętych, a nad nimi w kolistych medalionach umieszczono płaskorzeźby Ewangelistów. Pilastry oddzielające przęsła, partie cokołowe oraz łuki stanowiące podstawę bębna, pokryte są bogatą dekoracją. Są tam ornamenty roślinne, groteski, a także sceny mitologiczne o treś­ciach tak świeckich, że aż budzi podziw odwaga twórcy i wyrozu­miałość ówczesnych władz Kościoła.

Kolisty od wewnątrz bęben, wsparty jest poprzez belkowanie na spłaszczonych łukach o trójdzielnych formach i tak zwanych „żagiel-kach” — trójkątnych wycinkach powierzchni kulistej. W bębnie okrągłe otwory okienne doświetlajace wnętrze.

Kopuła o konstrukcji żebrowej udekorowana jest osiemdziesięcioma rozetami, umieszczonymi w kasetonach. Każda z rozet jest inna, mimo zachowania podobnej pięciolistnej formy. Na kopule oparto latarnię przykrytą sklepieniem, gdzie wokół stanowiącej zwornik głowy aniołka znajduje się wykuty napis „Bartholo Florentino Opifice”, co znaczy: „twórca Bartłomiej Florentyńczyk”. Jest to przejaw poczucia własnej wartości artysty, stanowiący dowód wysokiej pozycji społecz­nej twórców w okresie Renesansu, tak różnej od anonimowości artys­tów średniowiecznych.

Niezwykle ważna rolę pełni w kaplicy światło. Okrągłe okna jakie wykonano w bębnie, znacznie większe od stosowanych we Włoszech, dowodzą o uwzględnieniu mniejszego w naszej szerokości geograficznej nasłonecznienia. Niestety brak zamurowanych później trzech okien powoduje zmniejszenie plastyczności dekoracji ścian wschodniej i zachodniej. Padające z latarni światło, wzdłuż żeber na kształt pro­mieni, zmniejsza swe natężenie wraz z poszczególnymi rzędami kase­tonów, podkreślając odwołującą się do Nieba symbolikę kopuły. Kolorystyka wnętrza oparta jest na jasnej szarości piaskowca będącego tłem i łagodnej, ciepłej czerwieni węgierskiego marmuru, z którego wykonane są posagi.