WOJNOWICE Zamek

Zamek wojnowicki położony jest około dwadzieścia pięć kilometrów od Wrocławia, w pobliżu szosy prowadzącej ze stolicy Dolnego Śląska do Zielonej Góry. Pierwsza wzmianka o Wojnowicach zapisana została w roku 1351 – cesarz Karol darował je wówczas rycerzowi Janowi Skoppowi. Wtedy też prawdopodobnie powstał tu pierwszy zameczek, którego fragmenty zachowały się w północno – zachodnim narożniku obecnej budowli.
W wieku XV Wojnowice dość często przechodziły z rąk do rąk, wreszcie w dniu 26 lutego 1513 roku nabył je Mikołaj Schebitz, wrocławski mieszczanin. On też rozpoczął na kępie otoczonej wodą, w miejscu gdzie stał wcześniejszy obiekt, budowę nowego, murowanego zamku. Niedługo potem zamek przeszedł na własność Jakuba Bonera z wrocławskiej linii słynnej bankierskiej rodziny mieszczańskiej, dobrze zasłużonej dla Polski i panującej wówczas dynastii Jagiellonów.
Zamierzeniem Bonerów było stworzenie w Wojnowicach „starożytnej siedziby własnego rodu: – zamiar dość typowy dla mieszczan, którzy odnieśli znaczące sukcesy na polu finansowym i zapragnęli awansować do stanu rycerskiego czy nawet do arystokracji. Posiadanie zamku bardzo podnosiło splendor rodziny, toteż Bonerowie nie żałowali środków, by z zamku w Wojnowicach uczynić siedzibę wygodną a zarazem reprezentacyjną.
Przebudowa wykonana została w latach 1545 – 46. Zamek wyposażono przede wszystkim w tarcze herbowe Bonerów, a także w renesansowy portal wejściowy i renesansowe obramienia okienne. Nie jest on już od tego czasu warownią, raczej zameczkiem myśliwskim czy nawet po prostu pozamiejską siedzibą, której obronność ma charakter wyłącznie lokalny – zabezpiecza je-dynie przed złodziejami.
Zamek zbudowany został na planie czworoboku, choć poszczególne jego skrzydła otaczające niewielki, kwadratowy dziedzińczyk nie powstawały jednocześnie. Od wschodu dziedziniec posiadał trójarkadowe podcienia /dziś zamknięte szklaną ścianą/ a wejście nań prowadziło przez sień /obecnie hotelowy hall/. Poszczególne skrzydła mieszkalne mają zróżnicowaną wysokość – przeważnie dwie kondygnacje – z wyjątkiem skrzydła północnego, które jest o jedno piętro wyższe. W tym też skrzydle znajduje się wejście do zamku – dawniej przejeżdżało się nad fosą mostem zwodzonym, później zastąpił go stały most wymurowany z cegły. Obok bramy umieszczono wysoką i smukłą wieżyczkę, stanowiącą od strony zamkowych wnętrz rodzaj wykusza; wieżyczka nie „wyrasta z ziemi” – zamiast fundamentów, jej ciężar przenoszą kamienne kroksztyny.
Zamek użytkowany był nieprzerwanie do 1945 roku. Od kilku lat, po zakończeniu prac konserwatorskich i adaptacyjnych, znajduje się tutaj Dom Pracy Twórczej Środowisk Twórczych i Naukowych pod zarządem Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Nazwa może nieco przydługa, ale rekompensuje ją dobra kuchnia i miła obsługa. Jest tu hotel na 30 miejsc, restauracja, galeria sztuki i sale konferencyjne. Zamek otacza leśny park.