WIŚNICZ Zamek /2/

W wieku XVIII, na krótko, właścicielami Wiśnicza zostają Sanguszkowie, ale już w roku 1752 Janusz Sanguszko odsprzedaje wiśnickie dobra znowu Lubomirskim. Po śmierci Stanisława Lubomirskiego dobra dziedziczy jedna z jego córek, Aleksandra, żona Stanisława Potockiego. W połowie wieku XIX Wiśnicz przechodzi w ręce Tomasza Zamoyskiego, który potem sprzedaje dobra wiśnickie Maurycemu Straszewskiemu. Zaś Straszewski, nie mogąc dać sobie rady z ogromnymi kosztami utrzymania zamku /był on wówczas w kiepskim stanie na skutek pożarów i zaniedbań/, sprzedał w 1901 roku Wiśnicz związkowi rodowemu Lubomirskich.
Wiśnicki zamek leży 7 kilometrów od Bochni, przy trakcie wiodącym od Bochni, przez Limanową do Nowego Sącza. Położony jest na wzgórzu i wyniesiony o 37 metrów ponad otaczającą je od północny i zachodu dolinę rzeki Leksandrówki. Wewnątrz bastionowych fortyfikacji znajduje się budowla mieszkalna, dwupiętrowa, wzniesiona wokół niewielkiego, prostokątnego dziedzińca.
Pierwszy murowany zamek powstał w wieku XV – wzniesiono go z kamienia na planie czworoboku. Otoczony był murem, początkowo z dwoma wieżami i piętrowym, jednotraktowym domem mieszkalnym, zamykającym dziedziniec od strony południowo – zachodniej. Na tym narożniku znajdowała się wieża na planie kwadratu, ustawiona skośnie. Druga wieża, wysunięta poza mury i znacznie większa – również na planie kwadratu – stanęła na narożu południowo  – wschodnim. Rozbudowa dokonana około polowy XVI stulecia wzbogaciła wiśnicki zamek o dwie kolejne baszty, obie o cylindrycznych formach: jedna z nich, nazywana Boną – na narożniku zachodnim, druga zwana Nad Fontanną na narożniku północnym. Tak wie zamek Kmitów, do czasów dokonania zmian przez Lubomirskich posiadał plan prostokąta, cztery trakty mieszkalne wokół dziedzińca i cztery narożne baszty. Wjazd znajdował się od strony północno – zachodniej, w murze pomiędzy dwiema basztami.
Przebudowa z lat 1615 – 21, której autorem był Maciej Trapola, nadworny architekt Lubomirskich, likwidowała obronny charakter zamku / tę rolę przejęły fortyfikacje bastionowe/ – miała zaś na celu podniesienie walorów obiektu jako rezydencji magnackiej, wygodnej a zarazem reprezentacyjnej. Przy starej czworobocznej wieży pojawiła się nakryta kopułą kaplica, a obok bramy wzniesiono nową wieżę na planie prostokąta. Od strony południowo – wschodniej dobudowano niski budynek kuchenny. Baszty podwyższono, a wewnętrzny dziedziniec wzbogacił się o loggię. Przebudowie uległy także zamkowe wnętrza – przy ich dekorowaniu pracował słynny sztukator Falconi.