18. WAWEL Gabinet Królewski

Autor: Roman Mirowski

Zygmunt III Waza  po wstąpieniu na polski tron w roku 1587, korzystał początkowo z architektonicznych usług Santi Gucciego. Po śmierci Gucciego rolę królewskiego architekta przejął Giovanni Trevano, pochodzący z północnej Italii, ale dotychczas pracujący w Rzymie. Trevano przybył do Krakowa w roku 1600  przywożąc ze sobą najnowsze, potrydenckie nurty występujące wówczas we włoskiej architekturze. Okazję dla zastosowania swych umiejętności znalazł w przebudowywanym wówczas /po pożarze z 1595 roku/ wawelskim zamku.
Przebudowa dotyczyła północnego skrzydła Wawelu. Drugie piętro dostosowywano wówczas do wymagań nowego władcy i do wprowadzanego przez Wazę dworskiego ceremoniału /wzorowanego na hiszpańskim/. Obszerne, dwubiegowe schody prowadziły do amfiladowo rozmieszczonych sal i pokoi, a na ich końcu, za komnatą „Pod Ptakami”, urządzono apartamenty dla króla. Jednym z pomieszczeń przeznaczonych dla władcy był niewielki gabinet, umieszczony w nowo zbudowanej narożnej wieży. Wieża ta nie miała już żadnych funkcji militarnych, jej wyłącznym celem było urozmaicenie zamkowej elewacji. Drugą taką wieżę wykonano później /1620/ w  narożniku północno-wschodnim.
Gabinet królewski, którego kształt wnętrza wynikał z wielobocznego planu wieży, nakryto sklepieniem. Sklepienie gabinetu stanowi pierwszy w Polsce przykład zastosowania dekoracji stiukowych, w tym przypadku wzorowanych na dekoracji rzymskiej willi Piusa IV. Stiuki posiadają subtelną ornamentykę, a dominującym kolorem jest biel połączona ze złotem.