WARSZAWA Barbakan

Mury obronne wokół Warszawy wznoszono etapami. Ich najstarsze partie zawarte pomiędzy Bramą Dworzan /dzisiejszy Plac Zamkowy/ a ulicą Wąski Dunaj powstały przed rokiem 1339. W tym samym czasie wykonano tez Bramę Dworzan i Bramę Nowomiejską. Od wewnętrznej strony mury posiadają ślepe ostrołukowe arkady, które dawniej podpierały drewniane ganki. Ten rodzaj konstrukcji jest typowy dla rozwiązań stosowanych przez  Krzyżaków i stamtąd prawdopodobnie pochodził prowadzący budowę murator.
W drugim etapie, przed rokiem 1379, wzniesiono odcinek północno-zachodni, aż do skarpy wiślanej. Rozmieszczone co około 50 metrów prostokątne baszty otwarte od strony miasta świadczą, że znowu stosowano tu  krzyżackie wzory. Dopiero w trzecim etapie wykonano mury od strony Wisły. Z zachowanych dokumentów wiemy na pewno, że odcinek ten gotowy był w roku 1487.
Drugi obwód murów zbudowano na przełomie XV i XVI wieku, a wzmacniające go baszty posiadają już strzelnice dla broni palnej. Po wykonaniu drugiego obwodu murów wystąpiła konieczność dostosowania do  nich  bram, a konkretnie – niezbędne stały się przedbramia, wiążące oba obwody w rejonie bram.
Przedbramie przy Bramie Dworzan otrzymało kształt dwuprzęsłowego arkadowego mostu, przerzuconego nad fosą. Zakonserwowane pozostałości tej budowli widoczne są dziś przy Placu Zamkowym. Przedbramie przy bramie północnej – zwanej Nowomiejską, Łaziebną, Mieszczańską lub Zakroczymską – otrzymało bardziej złożoną formę. Zbudował je Jan Baptysta z Wenecji, a zaprojektowana przez niego budowla znana jest jako warszawski Barbakan. Ma on kształt półkolistej baszty z otworami strzelniczymi przewidzianymi dla broni palnej. Umieszczony górą ganek umożliwiał strzelanie na zewnątrz, ale także i do wewnątrz, gdyby napastnikom udało się wedrzeć do środka.
Mury Barbakanu wieńczy dekoracyjna attyka z ostrołukowych arkadek rozdzielonych filarkami. Połączony jest on z murami miasta prostokątną „szyją„, tej samej wysokości co sam Barbakan, wspartą na dwuprzęsłowym moście.
Barbakan wykonano przed rokiem 1548, a usypane wokół Warszawy w latach 1621-23 ziemne fortyfikacje /tak zwane Wały Zygmuntowskie/ pozbawiły go całkowicie funkcji obronnych.
Dzisiejszy Barbakan jest rekonstrukcją wykorzystującą ocalałe fragmenty, odsłonięte w czasie działań wojennych, a do tego czasu ukryte w ścianach mieszczańskich kamieniczek.
Warto tu dodać, że badania architektoniczne Barbakanu i następujące po nich prace konserwatorskie profesor Zachwatowicz rozpoczął już w roku 1937; przerwał je wybuch II Wojny Światowej.