STARGARD SZCZECIŃSKI /2/ Brama Młyńska

Rozwój Stargardu, jaki miał miejsce w wieku XIV sprawił, że pod koniec tego stulecia przystąpiono do rozbudowy Trzynastowiecznych umocnień. Prace rozpoczęto w ostatnich latach XIV wieku, ale prowadzono je przez całe następne stulecie, by zakończyć je na początku XVI wieku. Stare mury nadbudowano, podwyższając je do co najmniej 8 metrów, wznosząc także nowe bramy i dodatkowe baszty i półbaszty w obwodzie murów. W efekcie tych [prac stargardzkie fortyfikacje obejmowały prócz murów Trzy bramy lądowe, jedną bramę wodną, trzy furty, dziewięć baszt i czterdzieści pięć półbaszt. Uzupełnienie stanowiły umocnienia ziemne oraz fosy.
Zachowane przekazy ikonograficzne ukazują, że wokół obwodu murów znajdowała się głęboka fosa zewnętrzna, wysoki wał ziemny z drewnianą palisadą i wreszcie fosa zewnętrzna. Od strony północno- i południowo – wschodniej rolę fosy pełniła rzeka Ina a od północy bagniska.
Najlepiej zachowała się Brama Pyrzycka, zbudowana w wielu XIII i przebudowana w I połowie XV stulecia, reprezentując wraz z bramą Wałową tak zwany typ „szczytowy”. Podobnie wyglądała Brama Świętojańska, nie istniejąca już od XIX stulecia a zatem znana jedynie z ikonografii.
Czwartą bramą Stargardu była Brama Młyńska, będąca rozwiązaniem niezwykle rzadkim, niemal unikatowym. Zbudowano ją prawdopodobnie na początku XV stulecia jako bramę wodną. Jej powstanie związane było z istniejącym w Stargardzie portem, a oprócz ściśle obronnych funkcji Brama Młyńska pełniła rolę komory celnej oraz giełdy.
Wybudowano ją na planie prostokąta o wymiarach około 14 na 6 metrów. Środkową część dolnej kondygnacji zajmuje przesklepiony kanał, którym przepływa koryto Małej Iny. Bramę przykrywa czterospadowy dach z dwoma smukłymi, ośmiobocznymi wieżyczkami zwieńczonymi nadwieszonym na kroksztynach krenelażem i nakrytymi, ceglanymi, ostrosłupowymi hełmami. Architektoniczne formy Bramy Młyńskiej wykazują analogie do lądowych bram, podobnie ujętych dwoma wieżami, jak na przykład „Holstentor” w Lubece.
Mieszkańcy miasta musieli być dumni ze swojej Bramy Młyńskiej, skoro zarys tej bramy umieszczono w dawnym herbie Stargardu. Pod jej łukowym otworem miasta i jego spraw pilnował Pomorski Gryf.