SREBRNA GÓRA Twierdza

Miasto Srebrna Góra leży na wschodnim stoku Gór Sowich, kilkanaście kilometrów na północ od Kłodzka. Jako osada górnicza Srebrna Góra powstała w czasach piastowskich, a nazwa jej pochodzi oczywiście od srebra, które tutaj wydobywano. W roku 1331 książęcy dokument sformułował prawa i obowiązki górników. Miasto rozwijało się także w okresie gdy Śląsk prze-szedł do Korony Czeskiej. W roku 1536 książę ziębicko – oleśnicki Joachim potwierdza miejskie przywileje i zezwala miastu na posługiwanie się herbem. Na początku następnego stulecia miasto miało 820 mieszkańców zamieszkałych w 130 domach. Wkrótce potem zasoby srebra zaczęły się kończyć. Do-tarła tu także fatalna w skutkach wojna trzydziestoletnia: armia Wallensteina spaliła i spustoszyła miasto. Trwające ponad sto lat próby podźwignięcia miasta z upadku definitywnie zakończyła armia króla Prus, Fryderyka, opanowując Śląsk w latach 1740 – 42.
Powiększenie terytorium państwa pruskiego i związane z tym znaczące przesunięcie granic, stworzyło potrzebę budowy nowych fortyfikacji. Z uwagi na swe położenie w pobliżu południowej granicy, przy dość łatwej do sforsowania przełęczy, Srebrna Góra wytypowana została przez Fryderyka jako miejsce pod budowę fortyfikacji. Powstały one po obu stronach przełęczy. Główny zespół obronny, Srebrną Górę, zbudowano po jej północnej stronie. Naprzeciwko wzniesiono fort posiłkowy, nazwany Ostrogiem.
Prace budowlane zaczęto w roku 1763 według planów włoskiego fortyfikatora nazwiskiem Pinto, zmodyfikowanych i dostosowanych do warunków terenowych przez oficera pruskiego, pułkownika Regelera. Ogromny zakres robót sprawił, że „zamierające” wówczas miasteczko – ożyło. Przy budowie pracowało jednocześnie do czterech tysięcy robotników, nie licząc obsługującego ich transportu i garnizonu pilnującego budowy przed wywiadem austriackim gwoli zachowania „tajemnicy wojskowej”. W okolicy powstało kilka kamieniołomów, uruchomiono tez cegielnię. Ale ożywienie miasteczka niewiele miało wspólnego z pomyślnością jego mieszkańców. Traktowani jako element podejrzany i zmuszani do nieodpłatnych, pomocniczych robót, budowę twierdzy zapamiętali jako kataklizm. Mimo, iż pruski wymiar sprawiedliwości uchodził za w miarę praworządny, wszelkie skargi srebrnogórzan odrzucane były „z góry” – jako niesłuszne, w ogóle bez rozpatrywania.
Przez pierwsze trzy lata budowano środkową część twierdzy nazywaną „donżonem”. Następnym etapem był fort „rogowy”, położony na północny za-chód od donżonu /połączony z nim krytą drogą/ oraz fort „Ostróg”, po drugiej stronie przełęczy /1769 – 71/. Potem powstał jeszcze na wschód od donżonu drugi „fort rogowy”, a na zachód od pierwszego „rogowego” – tak zwany „bastion wysunięty”. Forty uzupełniono szańcami i rawelinami uzyskując w sumie linię oporu o długości dwóch kilometrów.
Kosztująca majątek /1 668 000 talarów/ budowa była „oczkiem w głowie” króla, który wielokrotnie osobiście ja wizytował, a z każdej wizytacji pozostawały zapisane królewska ręką wskazówki. Choć napisane w kiepskiej niemczyźnie /król Fryderyk był francuskojęzyczny/, świadczyły o głębokiej wiedzy wojskowej pruskiego władcy i prawdziwej trosce o sprawy bytowe żołnierzy.
Po stu czterech latach od rozpoczęcia budowy, w roku 1867, uznając fortyfikacje za przestarzałe, rząd pruski podjął decyzję o rozbrojeniu twierdzy „Srebrna Góra”.