PRZEMYŚL Zamek

Już w wieku XI na przemyskim wzgórzu zamkowym istniał drewniano-ziemny gród. Wewnątrz  grodu  znajdowało się  kamienne pallatium, do którego przylegała  rotunda. Inicjatorem budowy pallatium był Bolesław Chrobry, a powstało ono prawdopodobnie po roku 1018.
Od roku 1031 Przemyśl, a zatem i gród, należał do książąt ruskich. W wieku XIII na krótko był częścią Węgier, a w roku 1340 Kazimierz Wielki na stałe przyłączył go do Polski. Gotycki zamek jaki wtedy powstał, znany jest tylko z przekazów kronikarza Janka z Czarnkowa. Pożary i wojny sprawiły, że z tego okresu zachowało się bardzo niewiele: fragmenty ostrołukowej bramy i fundamenty baszty południowej.
Za czasów Jagiellonów, w latach 1511-53 powstał tu nowy, bastejowy zamek. Inicjatywa budowy wyszła od króla a budowę nadzorował przemyski starosta Piotr Kmita. Czworoboczny zamek miał trzy baszty cylindryczne i jedną opartą na planie kwadratu. Po środku muru północno zachodniego wzniesiono budynek bramny, w którym wykorzystano pozostałości gotyckiej budowli. Dwukondygnacyjne baszty wyposażone były w strzelnice. Budynek mieszkalny położony był wzdłuż kurtyny południowo-wschodniej .
Marcin Krasicki,starosta przemyski, rozbudowywał zamek w latach 1612-31. Powstał wtedy nowy budynek mieszkalny z krużgankami; być może w zamyśle krużganki miały otaczać cały dziedziniec. Cylindryczne baszty nadbudowano i zwieńczono manierystycznymi attykami.
W wieku XVIII zamek popadał w ruinę, tak że ówczesny starosta, a późniejszy król, Stanisław August Poniatowski zalecił uporządkowanie dziedzińca i usunięcie gruzów i ruin. Przed rokiem 1772 wielkość dziedzińca ograniczono wznosząc nowy mur od strony południowo-zachodniej. W poło-wie wieku XIX teren wzgórza uporządkowano przeznaczając je na park miejski.
Dzisiaj z dawnego zamku pozostały tylko dwie baszty: północna i wschodnia, budynek bramny i fragmenty murów. Pomiędzy basztą północną i bramą zachował się budynek mieszczący teatr „Fredreum”, obiekt świadczący o wieloletniej tradycji kulturalnych pasji mieszkańców Przemyśla.