NATOLIN Pałac

U schyłku XVII wieku wśród magnackich rodzin zapanowała moda na posiadanie letniej rezydencji położonej w okolicach Warszawy. Wojewoda ruski, książę August Czartoryski wybudował w latach 1780-82 na wiślanej skarpie niewielki pałacyk , zwany Bażantarnią, przeznaczony dla swej córki, Izabeli Lubomirskiej. Autorem projektu był Szymon Bogumił Zug, a dekoracji malarskich Vincenzo Brenna. Pałacyk od 1798 roku należał do Aleksandry /córki Izabeli/, żony Stanisława Kostki Potockiego.
W roku 1806 pałacyk przebudowano, a inicjatorem i współautorem /wraz z Christianem Piotrem Aignerem/ dokonywanych przeróbek był właśnie Stanisław Kostka Potocki. Przebudową objęto elewację od strony podjazdu, sień i apartamenty pierwszego piętra. Nowa elewacja, o znacznie oszczędniejszym i surowszym detalu odzwierciedlała aktualne wówczas w Europie tendencje.
Bażantarnia została przeznaczona na siedzibę syna Potockich, Aleksandra, żonatego z Anną z Tyszkiewiczów. Na cześć urodzonej w 1807 roku córki, Natalii, nazwę  pałacyku zmieniono na Natolin.
Najbardziej charakterystyczną cechą architektury Natolina, wzorowanej nieco na współczesnych mu realizacjach francuskich i angielskich, jest owalny salon, poprzez jońską kolumnadę, otwarty na park. Na osi pałacu, na skraju wiślanej skarpy urządzono w latach 1810-12 taras, zaprojektowany przez Aignera.
Klasycystyczne wnętrza pałacyku, ze sztukateriami Wergiliusza Baumana, zaliczane są do najciekawszych, spośród powstałych w Polsce na przełomie wieku XVIII i XIX .