IWANOWICE Kościół parafialny

Iwanowice leżą tylko 20 kilometrów od Krakowa (dokładnie w kierunku północnym), ale należą do diecezji kieleckiej. Parafia liczy ponad 700 lat, zaś obecny kościół jest już trzecim z kolei. Fundatorem parafii (i pierwszego, drewnianego kościółka) był biskup krakowski Prokop, który fundacji dokonał „za wstawieniem się dziedzica Iwanowic”, obdarzając nowopowstałą świątynię „dziesięciną ze stołu biskupiego”. W roku 1326 plebanem de Iwanowicz był Michał. Pierwotny kościół stał 115 lat. Poza zapiskami w dokumentach nie ocalały z niego żadne relikty.
W roku 1408 nowy kościół wybudował ówczesny dziedzic wsi, Mikołaj Pieniążek – tak informował napis wyryty na ścianie prezbiterium. Z wizytacji Radziwiłła, dokonanej w latach 1596-8 dowiadujemy się, że „kościół przed 30 laty przez Mikołaja Dłuskiego został złupiony i kacerzom oddany”. Po odzyskaniu świątyni przez katolików, odrestaurowano ją, a ponownej konsekracji dokonał w roku 1624 biskup sufragan krakowski, Mikołaj Oborski. Kościół przetrwał 337 lat. Zachowały się z niego: piętnastowieczny portal oraz obrazy przedstawiające święte: Agnieszkę, Dorotę i Katarzynę.
O powstaniu trzeciej iwanowickiej świątyni, stojącej tu do dzisiaj, ksiądz Wiśniewski pisze: „W 1745 r. ówczesny dziedzic Iwanowic ks. August Aleksander Czartoryski, dał na budowę nowego kościoła 150 dukatów, potem 2000 złp. Więcej ofiarował miejscowy proboszcz ks. Kazimierz Bodurkiewicz”. Nieco inna relacja zachowała się w ustnych przekazach wśród mieszkańców wsi. Według niej, kościół powstał dzięki zakładowi, jaki stanął pomiędzy dziedzicem a proboszczem. Dziedzic miał się zgodzić ofiarować budulec, jednak pod warunkiem, że proboszcz zdąży wywieźć drewno w czasie jednej nocy. Dzięki pomocy iwanowickich włościan proboszcz ponoć wywiózł tyle drewna, że wystarczyło nie tylko na wzniesienie świątyni, ale także na szpital dla ubogich. Mimo wątpliwości co do prawdziwości tej relacji, jest faktem, że kościół wybudowano, a datę rozpoczęcia budowy upamiętniono napisem na futrynie głównych drzwi: „Opus hoc extructum A.D. 1746 15 julii.”
Kościół ukończono w roku 1746, a konsekracji dokonał w roku 1749 bi-skup Andrzej Stanisław Załuski. Na uroczystości obecni byli (oprócz dziedzica ks. Czartoryskiego), o czym informował Kurier Polski: „Imć P. z Wielopolskich Myszkowski, koniuszy WKoronny, Wielopolscy, Żarnowieccy, Łubieński, Oycowski, starostowie y wielu innych gości, która ceremonja solemnissime z hukiem armat do południa odprawiła się”.
Zbudowany z modrzewia kościół składa się z prostokątnej nawy i węższego od niej, wielobocznie zamkniętego prezbiterium. Od zachodu do nawy przylegają dwie wieże, między którymi umieszczona jest kruchta. Druga kruchta dostawiona jest do południowej ściany nawy, zaś do prezbiterium od północy przylega zakrystia – a od południa skarbczyk – jedyny murowany element świątyni. Nawę i prezbiterium nakrywa wysoki dach o jednej, wspólnej kale-nicy, co jest rozwiązaniem typowym dla drewnianych świątyń małopolskich. Dawniej dach pobity był gontem, teraz ocynkowaną blachą, lśniącą w słońcu jak lustro. Ściany kościoła pokrywają szalunki z pionowo bitych desek. Wie-że, kwadratowe w podstawie, mają ściany zwężające się ku górze, a wieńczą je barokowe hełmy. Kruchta, wstawiona pomiędzy wieże, nakryta jest daszkiem pulpitowym. Przykościelny cmentarz otacza stary mur, a w narożniku stoi dzwonnica, także drewniana, ale od kościoła już znacznie młodsza.