ISTEBNA lub Istebna KUBALONKA

Gmina Istebna, powiat cieszyński, województwo śląskie. Na wstępie trochę geografii. O tym, że na północy Polski istnieje Trójmiasto wie każdy. Ale wiedza o tym, że w południowej Polsce znajduje się Trójwieś (z przymiotnikiem Beskidzka) wiedza już tak powszechna nie jest. Tworzą ją: Istebna, Koniaków i Jaworzynka. Na razie interesuje nas – z uwagi na drewniany kościół wieś Istebna, a ściślej położona w jej pobliżu przełęcz Kubalonka. Drewniany, zrębowy kościół stoi wysoko, nad szosą, ale warto pomęczyć się wchodząc po raczej stromych schodach, bo kościół na pewno jest tego wart, by obejrzeć go z bliska. Stoi tam można powiedzieć od niedawna, bo przeniesiono go na Kubalonkę w latach 1957-58. Przedtem, blisko dwa stulecia stał w Przyszowicach w powiecie rybnickim, gdzie go w roku 1779 wybudowano. Kościół, który ma wezwanie Podwyższenia Krzyża Świętego, jest – co do wymiarów – niewielki. Pewnie to zresztą stało się przyczyną wyeksportowania go z Przyszowa. Ale przed nazwaniem go „kościółkiem” chroni go parafialny status a także fakt, że ma wszystkie elementy jakie kościół mieć powinien. Ma nawę, trójbocznie zamknięte prezbiterium, zakrystię. Ma także (moim zdaniem) soboty, chociaż terminu tego unikają: zarówno Grażyna Ruszczyk, pisząc iż kościół ma bryłę :„urozmaiconą niezwykle malowniczym podokiennym okapem, od frontu zaś szerokim dachem pulpitowym”.  Z kolei Bronisław Cenda widzi: „szerokie zadaszenie wsparte na słupkach, od frontu częściowo zabudowane”. Wreszcie w publikacji ODZ: „Śląsk. Zabytki Sztuki w Polsce” jest sformułowanie „obejście przed elewacją pd. kryte gontem”. A u mnie będą soboty…. Każdy ma prawo do swojej opinii. Nie ma natomiast  sporu co do tego, że nawę i prezbiterium nakrywają dwuspadowe dachy o gontowym pokryciu, nad którymi góruje wieżyczka z cebulastym barokowym hełmem. Ściany kościoła okrywają nie pospolite szalunki ale znacznie bliższy góralskim duszom  i gustom – gont.