SZCZECIN Zamek /1/

Najstarszą częścią Szczecina przedlokacyjnego był gród, pochodzący z wieku IX, /ale zbudowany na miejscu jeszcze starszego grodu z okresu kultury łużyckiej/, powstały na Wzgórzu Zamkowym. Drugim istotnym elementem przyszłego miasta było podgrodzie, zlokalizowane pomiędzy grodem a rzeką Odrą. Ponieważ tereny na których znajdował się Szczecin do bezpiecznych nie należały, zarówno gród jak i podgrodzie były dobrze ufortyfikowane.
Gród był zarówno siedzibą możnowładców jak i ośrodkiem pogańskiego kultu – boga Trzygłowa. W czasie misji chrystianizacyjnej biskupa Ottona z Bambergu w roku 1124 gród najprawdopodobniej stanowił siedzibę księcia Warcisława I. Jakkolwiek lokalizacja grodu na Wzgórzu Zamkowym wątpliwości nie budzi, to brak wyraźnej odpowiedzi na pytania: jaki był zasięg terytorialny tegoż grodu w kierunku południowym oraz czy był to jedyny gród istniejący wówczas na terenie Szczecina. Istnieją hipotezy, wysuwane zresztą zarówno przez polskich, jak i niemieckich badaczy, o istnieniu bądź dwóch całkowicie odrębnych grodów, albo też jednego, mocno wydłużonego grodu w kształcie ósemki. W części wschodniej Zamkowego Wzgórza jeszcze w wieku XIII istniała zabudowa mieszkalna wśród której prawdopodobnie istniał także obiekt stanowiący siedzibę księcia i jego dworu .
Ogromne znaczenie dla Pomorza Zachodniego /w tym także dla Szczecina/ miało włączenie go przez Bolesława Krzywoustego w roku 1121 do polskiego państwa. Zaczęła powstawać tu struktura feudalnego państwa a wielki wpływ na przyspieszenie i utrwalenie tych procesów wywarł Kościół chrześcijański, którego instytucje również przybyły na te ziemie z Polski.
„...My Barnim, z Bożej łaski książę Pomorza, czynimy wiadomym, iż miastu naszemu Szczecinowi nadajemy te prawa, które obowiązują w Magdeburgu. Nadto dajemy sto łanów ziemi, za którą winni nam od każdego łanu płacić pół kwarty srebra oraz dodajemy 30 łanów pastwisk, wolny połów ryb na Odrze bez niewodów, jedną milę w górę rzeki i jedną w dół od miasta o-raz prawo korzystania z naszych lasów, gdzie one się znajdują…”. Warto dodać, że 6 lat wcześniej, Barnim podpisywał się jeszcze jako książę Słowian.
Cytowanym wyżej dokumentem, wydanym w roku 1243, książę Barnim I założył miasto lokacyjne a w sześć lat później , w roku 1249, zobowiązał się wobec mieszczan szczecińskich, że zburzy gród książęcy i że nie będzie budować nowego, ani w mieście, ani w okolicy.
Jednak na Wzgórzu Zamkowym, obok kościoła św. Ottona od momentu zburzenia grodu, stale znajdowała się, nieobronna wprawdzie, siedziba księcia, w której mógł on zatrzymywać się podczas pobytu w mieście. Było to przedmiotem głośnego i długotrwałego sporu księcia z mieszczanami. Po rozstrzygnięciu sporu na swoją korzyść, Barnim III rozpoczął w roku 1347 budowę stałej siedziby książęcej. Wprawdzie nie była to jeszcze siedziba obronna, ale została ona wyłączona spod miejskiej jurysdykcji i stała się zaczątkiem książęcego zamku wzniesionego później na tym miejscu.