OTMUCHÓW Zamek

Miasto Otmuchów leży na Opolszczyźnie, na lewym brzegu Nysy Kłodzkiej. Jego nazwa, według Władysława Jana Grabskiego, pochodzi „od okolicznych rozległych pustaci piaszczystych”. Po raz pierwszy nazwę tę wymieniono /jako Otemochow/ w papieskiej bulli z roku 1155, gdzie wspomniano o kasztelańskim grodzie wzniesionym tu w czasach Bolesława Krzywoustego. Następna wzmianka dotyczy roku 1241- kroniki podają, że hordy Mongołów po bitwie pod Legnicą zatrzymały się w Otmuchowie i plądrowały jego okolice /według Kromera aż przez dni 15/.
Przy podziale Śląska na dzielnice, Otmuchów wchodzący w skład księstwa nyskiego, przypadł Jarosławowi, pierworodnemu synowi Bolesława Wysokiego, który całe księstwo zapisał potem biskupom wrocławskim. Biskupi z Wrocławia niemal nieprzerwanie panowali w Otmuchowie do roku 1810. W roku 1820 otmuchowski zamek stał się własnością barona Wihelma von Humboldta /który żeniąc się, otrzymał go od Hohenzollernów jako posag/.Od roku 1950, upaństwowiony zamek przeznaczono na cele turystyczne.
Murowany zamek powstał – na miejscu dawnego grodu – u schyłku XIII stulecia. Zdobyty i mocno uszkodzony przez Henryka IV Probusa, odbudowany został w roku 1295. Miał wówczas plan nieregularnego wieloboku z wjazdem w murze południowo – wschodnim. Zarys domu mieszkalnego z tamtych czasów, o planie rombu i wymiarach 22 na 16 metrów, widoczny jest w istniejącym do dziś skrzydle, zaś w reliktach po zburzonym skrzydle zachodnim – czytelne są fragmenty ówczesnej prostokątnej kaplicy. W roku 1430 i 1443 zamek zniszczyły wojska husytów. Na odbudowę czekać trzeba było prawie pół wieku – dokonał jej wreszcie biskup Jan IV Roth w latach 1484 –5. Prawdopodobnie wówczas powstała prostokątna wieża o zaokrąglonych narożach, której górne partie przebudowane zostały w następnych latach.
Kolejna znacząca przebudowa miała miejsce sto lat później z inicjatywy biskupa Andrzeja Jerina, w okresie 1586 – 96. Po zakończeniu tych prac zamkowy dziedziniec miał już obudowę z trzech stron – jedynie od południa za-mykał go krótki odcinek muru kurtynowego. Na najwyższych kondygnacjach zamkowych budynków wykonano „kluczowe” strzelnice. Nie zapomniano o potrzebach estetycznych – w górnych partiach ścian pojawiły się sgraffitowe dekoracje.W XVII stuleciu, za czasów biskupa Karola Ferdynanda Wazy, do skrzydła północno wschodniego dobudowano zewnętrzne schody i parterową loggię.
Mimo dogodnego położenia na wyniosłym wzgórzu zamek otmuchowski ja-koś nie miał militarnego szczęścia. Już na samym początku swego istnienia był zdobywany: najpierw przez wrocławskiego Probusa, potem przez świdnickiego Bolka Surowego /1290/. W XV stuleciu zdobyli go husyci, w XVII Szwedzi, a w XVIII Prusacy. Ale największe zniszczenia przypisać należy von Humboldtowi, który nakazał rozbiórkę całej zachodniej części zamku, stanowiącej blisko połowę jego kubatury. Pan baron wyżej cenił sobie otwarty widok w kierunku zachodnim i południowym niż jakieś stare, kilkusetletnie mury. Dobrze, że zachowały się chociaż stare, osiemnastowieczne ryciny F. B. Wernhera, na których zamek otmuchowski ukazany jest w całej swej potędze i okazałości.