NAMYSŁÓW Zamek

Książęcy zamek w opolskim Namysłowie zbudowany został w zachodniej części miasta stanowiąc zarazem fragment jego fortyfikacji. Miasto lokowane było w roku 1222, ale miejskie mury powstały dopiero w latach 60. XIV stulecia. W tym samym czasie rozpoczęto budowę murowanego zamku, na miejscu starszego, drewnianego grodu z początków XIV stulecia.
Po drewnianym grodzie namysłowski zamek odziedziczył owalny plan – jego ceglane czternastowieczne mury niemal dokładnie odtwarzają zarys grodowych wałów. Sto lat później, w roku 1489 przekroczono obrys fortyfikacji grodu, powiększając powierzchnię zamku: od strony miasta, czyli od wschodu, założono niewielki dziedzińczyk przy którym powstał nowy budynek bramny.
W latach 1533-40, kiedy zamek jako zastaw należał do wrocławskich rajców, w jego północno-zachodniej części wybudowano nowy dom mieszkalny. W tym samym czasie przebudowano także stary dom mieszkalny i postawiono nowe budynki gospodarcze. W następnym stuleciu, jak wynika z zachowanych dokumentów, w zamku stale coś naprawiano i remontowano. Niektóre z tych prac wywołane zostały pożarem z roku 1658, który dość poważnie uszkodził zamkowe budowle.
W roku 1703 namysłowski zamek kupiony został przez zakon krzyżacki. W roku 1711 miały miejsce istotne dla zamku wydarzenia: podczas pruskiego najazdu został on częściowo zniszczony, ale podczas odbudowy dokonano też jego rozbudowy – w południowej części dziedzińca wzniesiono trzecie skrzydło mieszkalne. Tak więc odtąd dziedziniec zabudowany był z trzech stron, tylko z czwartej zamykał go mur obwodowy. Potem zresztą mur ten wyburzono, a dziedziniec główny połączono z powstałym w XV stuleciu dziedzińczykiem bramnym. W 1. połowie XVIII stulecia nadbudowany został budynek bramny.
Po sekularyzacji dóbr kościelnych /rok 1810/ zamek w roku 1830 prze-szedł w ręce prywatne. Później na terenie zamku założono browar, a od roku 1895 cały zamek stał się własnością browaru.
Namysłowski obiekt jest typowym przykładem zamku nizinnego. Niezwykle charakterystyczne jest jego silne powiązanie z miastem, a ściślej z miejskim systemem obronnym. Zamek stanowił kluczową pozycje miejskich fortyfikacji, a wszystkie uliczki wiodące z wschodu na zachód prowadziły ku zamkowi. W przypadku zagrożenia zamek stanowić miał dla miasta ostateczny punkt obrony i ostateczne miejsce schronienia dla mieszczan. Zastosowany w Namysłowie układ przestrzenny powtarzano potem w wielu śląskich miastach.
Architektura zamku jest dość skromna. Tym bardziej wyróżnia się piętro-wy gotycki ryzalit przy jego północnym skrzydle. Na parterze znajdowała się tu loggia, na którą prowadziły zewnętrzne schody /podobnie jak w biskupich zamkach Uniejowa i Gniezna/; piętro zajmowała zamkowa kaplica. W kaplicy zachowało się trochę gotyckich detali kamieniarskich, a wśród nich zwornik przedstawiający Jonasza połykanego przez wieloryba. Na uwagę zasługuje też zamkowa studnia na dziedzińcu. Obudowa jej pochodzi z początków XVII wieku – wieńczy ją rzeźbiony baldachim wsparty na kolumnach, charakteryzujący się dobrymi proporcjami i wysokim kunsztem kamieniarskim.