KRAKÓW Kościół św. Marka

Na narożniku ulic Sławkowskiej i św. Marka, w zwartej zabudowie miejskiej, stoi niewielki gotycki kościółek św. Marka. Do początków XIX wieku należał on do kanoników regularnych od pokuty, czyli tak zwanych „marków”. Według Jana Długosza kościół ten ufundował w XIII wieku Bolesław Wstydliwy. Najstarszym fragmentem świątyni jest trójprzęsłowe prezbiterium. W wieku XV do przbiterium dobudowano korpus nawowy i czteroboczną wieżę – dzwonnicę.
Korpus nawowy zamknięto trójkątnymi szczytami, typowymi dla kościołów krakowskich z tego okresu, a posiadającymi swój rodowód aż na Po-morzu. Szczyt u św. Marka, wykonany w 1528 roku z surowej cegły i ozdobiony wąskimi wnękami, najbliższy jest rozwiązaniom pomorskim, choć gwoli ścisłości dodać należy, że moda ta przywędrowała do królewskiego Krakowa nie bezpośrednio, a poprzez Wrocław.
Początkowo korpus kościoła był halowy  /wszystkie nawy o równej wysokości/, lecz  w latach 1621 – 47 wnętrze przebudowano całkowicie. Nawy boczne obniżono, a nad nimi wykonano empory . Wprowadzono toskański porządek i założono sklepienia z listwowo-ramową dekoracją stiukową. Barokowy ołtarz główny  wykonany został w warsztacie Baltazara Kuncza. Obok ołtarza późnorenesansowy grobowiec błogosławionego Michała Giedroycia (z rodu litewskich kniaziów) wykonany pod koniec XVI wieku z piaskowca i marmuru. Z wieku XVII pochodzi barokowa rzeźba przedstawiająca św. Mi-chała depczącego smoka, dzieło Baltazara Fontany.
Na zewnętrznej ścianie prezbiterium , od ulicy Sławkowskiej, znajduje się  pochodząca z  początków  XVI  stulecia  grupa rzeźb przedstawiająca  „Ukrzyżowanie”. Wykonane z drewna rzeźby zostały tu przeniesione dopiero w roku 1805. Ich opis i charakterystyczne cechy najtrafniej ujął w słowa profesor Tadeusz Dobrowolski: „...figury pasyjne, przynależne do okresu gotyku schyłkowego, ujawniają twarde, jakby blaszane, zmięte i pogmatwane fałdy szat, zgodne z wyrazem udręki, jaka maluje się na obliczu Marii,  zwłaszcza zaś na twarzy św. Jana o kanciastych, zapadniętych policzkach.  Wydłużony kanon cielesny, niewielkie głowy na cienkich szyjach i manieryczne, śrubowate loki św. Jana, to objawy końcowego, śmiertelnego już stadium gotyku mieszczańskiego i szamotania się twórców pośród przeżywających się schematów plastycznych...”.