63. NA KRESACH – LWÓW Arsenał Królewski

Autor: Roman Mirowski

Budynek Królewskiego Arsenału powstał z inicjatywy króla Władysława IV, jako magazyn amunicji dla planowanej wielkiej wyprawy przeciwko Turkom. Nadzór nad tym przedsięwzięciem /nie wykluczone, że również artystyczny/ sprawował hetman Stanisław Koniecpolski. Od strony technicznej zaś budowę prowadził Paweł Grodzicki, generał artylerii koronnej, komendant twierdzy lwowskiej a zarazem wybitny inżynier – fortyfikator i topograf.
Budowę rozpoczęto w roku 1638 a zakończono dopiero w połowie stulecia. Arsenał zlokalizowano na prostokątnej, wydłużonej działce w pobliżu murów miejskich. Składał się on z długiego piętrowego budynku /przylegającego do starszego muru/ oraz dwóch pawilonów położonych przy przedmurzu. Rozwiązania szczytowych elewacji Arsenału wykazują jeszcze wiele cech wspólnych z manierystycznymi szczytami nurtu lwowsko-zamojskiego. Jednak elewacja południowa przejawia już wyraźne motywy wczesnego baroku warszawskiego. Świadczy o tym najdobitniej potrójna, filarowo-pilastrowa loggia pierwszego piętra .
Nowy styl wykazują też inne elementy Arsenału, a przede wszystkim jego kamieniarka. Piękny jest portal w elewacji od strony dziedzińca, z pełną ekspresji figurą św. Jerzego ze smokiem i z zawieszonymi na belkowaniu potężnymi esownicami.
Obecnie w Arsenale mieści się obwodowe muzeum historyczne